Հայաստանի կառավարության հավանությանն արժանացած «Ցորենի ալյուրի հարստացման մասին» օրենքի նախագիծը շարունակում է հանդիսանալ բուռն քննարկումների առարկա: Առողջապահության նախախարությունը կարևորում է այլուրի հարստացումը հանրային առողջության պաշտպանության տեսանկյունից հանրային որոշակի խմբերի մոտ սակավարյունությունը կանխարգելելու համար: Մինչդեռ նախաձեռնության ընդդիմախոսներն ու սպառողների շահերի պաշտպաններն ունեն մտահոգություններ, որ ալյուրի հարստացումը երկաթով և ֆոլաթթվով կբերի քաղցկեղով հիվանդների թվի աճին:
Աղբյուրը՝ Մեդիա կենտրոն
 | |
|
Անցած տարվա նոյեմբերին Հայաստանի կառավարությունը հավանության է արժանացրել
երկու օրինագիծ՝ «Ցորենի ալյուրի հարստացման մասին» և «Վարչական իրավախախտումների վերաբերյալ ՀՀ օրենսգրքում լրացումներ կատարելու մասին»: Առաջին օրինագծի համաձայն՝ Հայաստանում օրական 30 տոննա և ավելի հզորություն ունեցող ալրաղացներում բարձր և առաջին կարգի ցորենի ալյուրը հարստացվելու է պրեմիքսներով, այսինքն՝ վիտամինահանքանյութային հավելումներով: Ծրագրի նախաձեռնողը ՄԱԿ-ի Մանկական հիմնադրամն է` ՅՈւՆԻՍԵՖ-ը, որը հայտնել է, որ անվճար կտրամադրի սարքավորումներ և մեթոդաբանական գիտելիքներ:
Երկրորդ նախագծով կառավարությունը նախատեսում է տուգանքներ խոշոր տնտեսվարողների համար՝ բարձր և առաջին կարգի ցորենի ալյուրը չհարստացնելու դեպքում: Օրենքի նախագծերի փաթեթը ներկայացված է Ազգային ժողով: Օրինագիծը ընդունելու պարագայում էլ այն ուժի մեջ կմտնի 2016 թ., իսկ մինչ այդ Հայաստանում պետք է իրականացվի ևս մեկ հետազոտություն բնակչության շրջանում սակավարյունության տարածվածության վերաբերյալ:
 | |
|
Ապրիլի 28-ին «Մեդիա կենտրոն»-ի նախաձեռնությամբ Մարտունի քաղաքում տեղի ունեցավ ««Ցորենի ալյուրի հարստացման մասին» ՀՀ կառավարության օրենքի նախագծի դրական և բացասական կողմերը» թեմայով քննարկում: Քննարկման բանախոսներն էին Հանրային առողջության Պերինատոլոգիայի, մանկաբարձության և գինեկոլոգիայի հանրապետական ինստիտուտի մանկաբարձ-գինեկոլոգ Գայանե Պետրոսյանը, Սպառողների ազգային ասոցիացիայի նախագահ Մելիտա Հակոբյանը, կենսաֆիզիկոս Աշոտ Կարապետյան և Մարտունու կանանց համայնքային խորհուրդ ՀԿ նախագահ Անահիտ Գևորգյանը:
Օրենսդրության ընդունումը կարևոր է, նշում է Գայանե Պետրոսյանը, քանի որ, ըստ նրա, ինչպես ամբողջ աշխարհում, այնպես էլ Հայաստանում առկա է սակավարյունության խնդիր:
 | |
|
Սպառողների ազգային ասոցիացիայի նախագահ Մելիտա Հակոբյանը դեմ արտահայտվեց նախաձեռնությանը և հակադարձեց՝ հնչեցնելով հետևյալ հարցը. «Ինչո՞ւ Հայաստանում հղիությունը չի պլանավորվում»:
«Եթե հղիությունը պլանավորվի, մարդիկ մինչև հղիանալը կդիմեն բժշկի և կընդունեն համապատասխան դեղամիջոցներ», - հավելեց Հակոբյանը:
 | |
|
Նախաձեռնության ընդդիմախոսները, սակայն կարծում են, որ օրինագիծը ընդունումը կխախտի հասարակության մի շարք իրավունքներ՝ տեղեկացված լինելու, ընտրության և անվտանգության:
«Բնակչության մեծ մասը տեղյակ չէ, թե ինչի մասին է խոսքը: Մարդիկ զրկվելու են ընտրության իրավունքից, քանի որ արտադրվող ցորենրի ալյուրի 85%-ը պետք է հարստացվի, իսկ 15%-ը կազմում են գյուղական ալրաղացները, որոնց ալյուրից պատրաստված հացը շուկայում որևէ կերպ ներկայացված չի լինի: Շուկան ողողելու է պրեմիքնեսրով հարստացված հացը», - նշեց Հակոբյանը:
Կենսաֆիզիկոս Աշոտ Կարապետյանը, հղում կատարելով միջազգային փորձին, տեղեկացրեց, որ ցորենի ալյուրի հարստացման կարգը որդեգրած շատ երկրներ մի քանի տարի անց բախվել են քաղցկեղով հիվանդների թվի կտրուկ աճի խնդրին:
 | |
|
Ըստ օրինագծի՝ Հայաստանում 1 կգ այլուրին նախատեսվում է խառնել 1.3 միլիգրամ ֆոլաթթու:
«Հայաստանի քաղաքացին միջինը 400 գրամ հաց է ուտում: Կա գերդոզավորման հավանականություն, որի արդյունքում մենք երեք-չորս տարի հետո կարող ենք ունենալ կես միլիոն քաղցկեղով հիվանդներ», - կանխատեսեց բանախոսը: Մյուս կողմից, հավելում է Կարապետյանը, օրինագծի ընդունման դեպում քաղցկեղով հիվանդ մոտ 76 հազար մարդ, որոնք ընդունում են հակաֆոլաթթվային դեղեր, զրկում են հաց ուտելու իրավունքից, քանի որ ալյուրը հաստացված է:
 | |
|
Մելիտա Հակոբյանը համաձայնեց, որ հստակ ապացույցներ չկան, բայց նրա խոսքով, ապացուցված էլ չէ, որ ֆոլաթթվով և երկաթով հարստացված ալյուրը վնասակար չէ առողջության համար: «Եթե մենք չունենք հստակ երաշխիքներ այդ հաստացված ալյուրի ոչ վնասակար լինելու մասին, մենք իրավունք ունե՞նք գնալ ռիսկի և փորձարկումներ կատարել մարդկանց վրա: Համոզված եմ, որ նման իրավունք չունենք», - նշեց նա՝ պնդելով, որ անհրաժեշտ է կիրառել տարբերակված մոտեցում:
«Մարդիկ պետք է ունենան ընտրության իրավունք: Թող խանութներում լինի և՛ հարստացված ալյուրից պարտաստված հաց, և՛ առանց հավելումների հաց», - առաջարկեց Հակոբյանը:
Քննարկմանը մասնակից Մարտունի համայնքից ձեռներեցները, հասարակական գործիչները, բժիշկները և ՀԿ սեկտորի ներկայացուցիչները դեմ արտահայտվեցին օրեսդրական նախաձեռնությանը: Նրանք նույնպես կողմ են տարբերակված մոտեցման կրառմանը:
 | |
|
 | |
|
Արշալույս Մղդեսյան, «Մեդիա կենտրոն» ծրագրի համակարգող-խմբագիր
Комментариев нет:
Отправить комментарий